Σαν σήμερα στις 18 Οκτωβρίου του 1981 το ΠΑΣΟΚ ανέτρεψε τη μονοκρατορία της συντηρητικής παράταξης που με μικρά διαλείμματα κυβέρνησε τη χώρα για 50 ολόκληρα χρόνια από το 1934. Αυτή η αναφορά όμως δεν έχει σχέση με τη νίκη του ΠΑΣΟΚ. Είναι προσωπική. Είναι μαρτυρία του πατέρα μου Θεόδωρου Κατσανέβα. Αφορά το περίφημο "Βυσίσατε το Χόρα" και ελπίζω να διαφωτίσει ένα μικρό μέρος της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας του τόπου μας.
Ο πατέρας μου ήταν από τους πιο οργανωτικούς ανθρώπους που γνώρισα στη ζωή μου. Το προσωπικό του αρχείο αποτελεί υλικό ιστορικής σημασίας. Έχοντας μαζέψει το θάρρος μετά από ενάμιση χρόνο από την απώλειά του ξεκινάω το επίπονο χρέος ενός γιου, για την ανάδειξη του έργου του.
Ο θυσαυρός που βρήκα είναι ανεκτίμητος και εύχομαι σταδιακά και με διάφορους τρόπους να συνεχίσω τη δημοσιοποίηση υλικού το οποίο εκτιμώ πως θα έχει πολιτιστικό και ιστορικό ενδιαφέρον.
Παρακάτω καταγράφω την μαρτυρία του πατέρα μου για το "Βυθίσατε το Χόρα" δίνοντας επίσης το αρχείο όπως το βρήκα σε ηλεκτρονική μορφή με την ελπίδα ότι θα φανεί χρήσιμο σε ιστορικούς και αναγνώστες.
---
Μια προσωπική μου μαρτυρία για το "Βυθίσατε το Χόρα" του Ανδρέα Παπανδρέου
Στις 6 Αυγούστου 1976 το ωκεανογραφικό ερευνητικό σκάφος ΧΟΡΑ παραβίασε την Ελληνική υφαλοκρηπίδα πλέοντας βορειοανατολικά της Λέσβου και δημιουργώντας κατάσταση έντονης κρίσης μεταξύ των δύο χωρών. Τότε, ο Ανδρέας Παπανδρέου ως επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έκανε την ιστορική δήλωση : «Βυθίσατε το Χόρα», με τελικό αποτέλεσμα το προκλητικό τουρκικό σκάφος να κρυφτεί πίσω στα Δαρδανέλια.
Είμαι προσωπικά σε θέση να γνωρίζω ότι, η φράση αυτή έγινε σε συνεννόηση με τον τότε Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, καταλήγοντας προς όφελος της χώρα μας. Το γεγονός αυτό έχει ευρύτατα συζητηθεί, χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί μέχρι σήμερα. Τώρα πια, πολλά-πολλά χρόνια μετά, μπορώ να αποκαλύψω ότι, το 1982 σε ιδιωτική μου συζήτηση με τον Ανδρεά Παπανδρέου, μου επιβεβαίωσε το εύλογο ερώτημά μου για το πολύκροτό αυτό θέμα."Ναι Θόδωρε υπήρχε συνεννόηση με τον Καραμανλή για το Χόρα όπως και για άλλα εθνικά θέματα για αυτονόητους λόγους", μου είπε κατηγορηματικά με δεδομένο ότι, αυτό δεν έπρεπε να αναφερθεί ούτε δημόσια ούτε ιδιωτικά.
Από τις γραμμές αυτές είναι η πρώτη φορά που το αναφέρω, θεωρώντας ότι, η προσωπική μου μαρτυρία είναι χρήσιμη για την ιστορία αλλά και για γενικότερους λόγους ιδιαίτερα σήμερα. Δείχνει πως μπορεί να αντιμετωπίζονται παρόμοιου τύπου προκλήσεις και επιπλέον, αναδεικνύει ότι, ηγέτες του μεγέθους των δύο αυτών πολιτικών ανδρών, μπορεί να συγκρούονταν σφοδρά, αλλά έβαζαν πάνω από όλα το συμφέρον της πατρίδας.
- Θ.Κ.
